Międzynarodowa Konferencja
Quo vadis Henryka Sienkiewicza: inspiracje, konteksty, recepcja
Organizowana przez:
Oddział Polskiej Akademii Nauk w Rzymie
Instytut Badań Europejskich, Amerykańskich i Międzykulturowych,Uniwersytetu Sapienza w Rzymie
we współpracy z The Royal Netherlands Institute in Rome
Rzym, 14-15 listopada 2016
Casa del Cinema, Villa Borghese, Largo Marcello Mastroianni, 1
Istituto Polacco di Roma, Via Vittoria Colonna 1
Komitet naukowy:
Prof. Jerzy Axer, Uniwersytet Warszawski
Prof. Tadeusz Bujnicki, Uniwersytet Warszawski
Prof. Luigi Marinelli, Uniwersytet Sapienza w Rzymie
Prof. Piotr Salwa, Stacja Naukowa Polskiej Akademii Nauk w Rzymie
Prof. Martin M. Winkler, George Mason University, Fairfax, VA, USA
Prof. Monika Woźniak, Uniwersytet Sapienza w Rzymie
Prof. Maria Wyke, University College Londyn
Key-note speakers:
Maria Wyke, University College Londyn
Martin M. Winkler, George Mason University, Fairfax, VA, USA
Wiele osób sądzi, że literacką nagrodę Nobla przyznano Henrykowi Sienkiewiczowi w 1905 roku za powieść Quo vadis. Mimo iż w rzeczywistości komisja sztokholmska uzasadniła swój werdykt formułką “za wybitne zasługi jako pisarza epickiego”, sugerującą, że chodzi o całokształt twórczości, pogląd ten jest o tyle prawdziwy, że to właśnie Quo vadis stało się dla polskiego pisarza przepustką do najwyższego literackiego odznaczenia. Przed wydaniem powieści o starożytnym Rzymie był Sienkiewicz pisarzem uwielbianym przez rodaków i cenionym za granicą - w niektórych krajach – za powieści współczesne, zwłaszcza Bez Dogmatu. Oszałamiający międzynarodowy sukces Quo vadis? uczynił go gwiazdą pierwszej wielkości, przez pewien czas pisarzem sytuującym się na pierwszym miejscu czytelniczych rankingów, nawet przed twórcami rodzimymi, zwłaszcza w takich krajach jak Rosja i Włochy, dał zarazem bodziec do tłumaczenia i proponowania czytelnikom zagranicznym innych utworów Sienkiewicza. Jednocześnie jednak powieść dość szybko zaczęła się “odrywać” od swego twórcy, wchodząc w obieg sztuki popularnej i do wyobraźni zbiorowej jako prawdziwy “produkt” kultury masowej ante litteram.
O Quo vadis i niebywałym sukcesie powieści napisano już wiele. Analizowano samą powieść i jej przyjęcie krytyczne, odbywały się sesje naukowe na temat recepcji utworu, poświęcano mu obszerne ustępy w opracowaniach ogólnych twórczości pisarza. Nie brak także opracowań faktograficznych na temat form, jakie przyjmowała, zwłaszcza na przełomie wieków, sienkiewiczomania – czy raczej quovadisomania – w różnych krajach: wiadomo, że Quo vadis przenoszono na scenę i na ekran, że było inspiracją dla utworów muzycznych i literackich, że przerabiano je na komiksy i książki dla dzieci, odwoływano się do niego w reklamie (buty “Petroniusz”) i przedmiotach codziennego użytku. Konferencja, zorganizowana w stulecie śmierci wielkiego pisarza, nie tyle chce jednak przypomnieć dawne blaski i splendory nieco już zapomnianej dzisiaj (zwłaszcza za granicą) powieści, ile rozwinąć refleksję nad mechanizmami, które wprowadziły ją w obieg masowy oraz nad wpływem, jaki formy “odbite” Quo vadis, przede wszystkim adaptacje filmowe, wywarły na inne obiegi kultury, a w kierunku zwrotnym – na odbiór i odczytanie samego tekstu literackiego. Interdyscyplinarny charakter konferencji, w której biorą udział specjaliści z różnych dziedzin, stworzy płaszczyznę do zderzenia ze sobą różnych punktów widzenia i postaw metodologicznych, być może także do zweryfikowania niektórych ocen i stanowisk i otwarcia nowych perspektyw badawczych.
Informacje i kontakt: accademia@rzym.pan.pl, monika.wozniak@uniroma1.it
tel. + 39 06 679 21 70
